Sprzątają, gotują, wychowują dzieci. Zmagają się z kryzysami małżeńskimi. Czy tak może wyglądać Kościół?

Wchodząc do mieszkania Agaty i Adriana Gralaków, trzeba uważać, żeby nie potknąć się o autko lub klocki. Pięcioletni Karol skacze na fotelu, starszy o dwa lata Adaś z dumą prezentuje patyczaka Patyka, a gospodyni szybko uprząta górę papierów, wyciąganych właśnie z szuflady przez półtoraroczną Basię.

Wzloty i upadki

Jeszcze dwa lata temu Adrian mówił o sobie: wierzący, rzadko praktykujący. Do kościoła chodził z obowiązku, szukał wymówek, żeby zostać w domu. Przełomem okazał się kurs Alpha – dziesięciotygodniowy cykl spotkań przybliżających podstawy chrześcijaństwa. „Agata zaciągnęła mnie tam fortelem” – wspomina z uśmiechem. W czasie kursu runęły mury, które budował przez lata. Odkrył Bożą obecność, zaczął czytać Pismo Święte. Po jego zakończeniu oboje zapragnęli czegoś więcej. Ale jak tu dbać o życie duchowe, biegając pomiędzy pediatrą a przedszkolem? Wtedy znajomi opowiedzieli im o Domowym Kościele – rodzinnej gałęzi Ruchu Światło-Życie. Teraz co miesiąc spotykają się w gronie kilku ­rodzin na wspólnej modlitwie i formacji, ale też budowaniu przyjacielskich relacji. Resztę zobowiązań – modlitwę osobistą i rodzinną czy lekturę Pisma Świętego – wplatają w codzienność, wykorzystując chwilę przed wyjściem do pracy czy czas, kiedy Basia śpi, a starszaki są w przedszkolu. Planują wyjazd na rekolekcje, gdzie oprócz modlitwy i konferencji przewidziane jest sporo czasu na rodzinną zabawę i zwyczajne bycie ze sobą.

Nasza rzeczywistość ukierunkowana jest ku przyszłości. Stawia się na młodość i na młodych. W tym nastawieniu giną niekiedy problemy ludzi starszych, nie spostrzeżemy się jak szybko rosnąć będzie ich liczba. W wielu przypadkach przez nikogo niekochanych, nierzadko żyjących w nędzy i opuszczeniu, rozgoryczonych i pozbawionych nadziei.

Starość według Pisma Świętego to dar Boży i błogosławieństwo, okres, w którym powinniśmy cieszyć się owocami naszej pracy i czerpać radość z kontaktów z bliskimi. Nasza rzeczywistość jest daleka od biblijnego obrazu jesieni ludzkiego życia. Trudności ludzi starszych zostały usunięte w cień, mówimy o nich niechętnie. Nie lubimy tego tematu, ponieważ dotykamy wtedy problemów zdrowotnych, biedy, cierpienia często ukrywanego w czterech ścianach samotności. Niestety zauważyć można przykre zjawisko, które coraz częściej występuje we współczesnym świecie. Mowa tu o braku poszanowania starszego człowieka. Dopóki jeszcze „da się” wykorzystujemy naszych rodziców, dziadków do wyręczania nas w różnych życiowych sytuacjach. Zamiast pomagać im, „bierzemy dopóki jeszcze można”. Co potem?  Kiedy pojawi się niepełnosprawność? Nasi rodzice zamiast być otaczani miłością, opieką stają się zbędnym balastem. Oddaje się ich najchętniej do szpitali, bo za pobyt w domach opieki społecznej trzeba płacić. Są jak żywe przedmioty.

W naszym kraju, dzięki Bogu, zachowała się jeszcze tradycja rodzin wielopokoleniowych.

Trzy, nawet cztery pokolenia rodziny mieszkają razem pod jednym dachem, dzieląc ze sobą troski i radości codziennego życia.

Opieka nad moją starszą i schorowaną mamą jest trudna, zwłaszcza przez jej problemy z pamięcią – opowiada Teresa. – Ale chyba taka jest kolej rzeczy. To normalne, że dzieci zajmują się swoimi starzejącymi się rodzicami”.

Dobrze, że jesteś

Współczujemy osobom, które obciążone są opieką nad schorowanymi domownikami. „Gdy prowadziłam wózek z mamą, to po drodze nieraz zdarzyło mi się usłyszeć: «wyrazy współczucia». Znajomi, a nawet obcy ludzie biadolili nad tym, jak jest mi ciężko i jak straszny obowiązek spadł na moje barki. Jest mi wtedy bardzo przykro. Ja nie odbieram mojej ukochanej mamy jako ciężaru. Cieszę się, że nadal jest ona ze mną, że mogę z nią rozmawiać, wspominać dawne dzieje. Wystarczy, że mama pogłaszcze mnie po twarzy, jak wtedy, gdy byłam dzieckiem, a zmęczenie bezpowrotnie mija” – dzieli się swoimi odczuciami Agnieszka.

Stereotypy związane z młodzieżą czy incydenty z jej udziałem jednych coraz bardziej niepokoją, a u drugich utrwalają negatywny obraz młodego pokolenia. Jak to jest z tą dzisiejszą młodzieżą?

Bardzo lubię patrzeć w oczy ludziom, u których widać to coś, błysk spowodowany entuzjazmem wiary. Cieszę się, gdy słucham wypowiedzi młodych o tym, jak rozwija się ich wiara, jak zmienia się ich podejście do Kościoła, jak zaczynają się modlić i dostrzegać sens formacji w duszpasterstwie. To są małe odpowiedzi na wielkie pytanie Jezusa Czy ty mnie kochasz?Mówię o Bogu nieszablonowym, hipsterskim – jak by powiedziała młodzież. Takim, który za wszelką cenę chce się z człowiekiem zaprzyjaźnić.Dla jednych ta narracja jest zbyt ekstrawagancka, dla innych staje się inspiracją do wiary. W dobie mediów społecznościowych i pokolenia pisma obrazkowego warto ukazywać wiarę jako coś życiowego, a Boga jako Przyjaciela, a nie ideę moralną.

Uroczystość Zwiastowania Pańskiego jest także Dniem Świętości Życia. W tym dniu, obchodzimy pamiątkę Zwiastowania Maryi Pannie przez Posłańca Bożego, że zostanie Matką Syna Bożego.  Poczęte z Ducha Świętego Życie stanie się źródłem życia wiecznego dla wszystkich, którzy w Niego uwierzą. Wraz z Maryją oddajemy cześć Majestatowi Boga, który tak człowieka umiłował, “że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy nie zginął, ale miał życie wieczne”.

Bronić chcemy każdego poczętego życia pod sercem każdej z matek.. Zwiastowanie Pańskie przypomina nam, że życie człowieka jest darem, które należy przyjąć oraz tajemnicą, którą trzeba próbować zrozumieć.

Życie człowieka jest darem, wspaniałym darem Boga Ojca. Należy je przyjmować nie tylko, jako dar, ale także, jako zadanie. Chociaż jesteśmy jeszcze młodymi ludźmi, to musimy pamięć, że z każdą chwilą od chwili narodzin nieustannie przybliżamy się do starości. Niestety, współczesny świat zapomina o ludziach w podeszłym wieku, nie docenia tego, jakim ogromnym skarbem są dla swoich dorosłych dzieci oraz dla wnuków. Współcześnie, coraz bardziej „niemodne” stały się wielopokoleniowe domy, w których babcia lub dziadek wspólnie z wnukami spędzają swój czas. Umożliwia to bowiem trwałe wpajanie im dobrych zasad moralnych, stanowiących życiowy kręgosłup postępowania. W ten sposób też uczą kolejne pokolenie szacunku dla osób starszych, często już mniej sprawnych.

Przyjaźń może istnieć tylko wtedy, jeżeli drugiemu człowiekowi pozwoli się być innym i jeżeli jeden dla drugiego zawsze pozostanie tajemnicą. Im bardziej wewnętrzna istnieje miłość między dwojgiem ludzi, tym bardziej się umacnia ich wzajemna odrębność. Znać drugiego człowieka to tyle, co uznawać, że jest w nim jeszcze wiele do odkrycia. Tylko głęboki szacunek przed tajemnicą drugiego człowieka pozwala stworzyć tę atmosferę, w której wspólnota może wzrastać i pomyślnie się rozwijać.

Dbałość o przestrzeganie prawa naraża na pewien dyskomfort, choćby w postaci niezadowolenia innych. Jeżeli jednak mam wolne serce, a prawo rozumiem jako wyraz troski o człowieka i jego dobro, to w większości sytuacji wiem, jak postępować.

Pewnego razu, gdy byliśmy na wakacjach, mój mąż dowiedział się o zwolnieniach planowanych u niego w pracy. Pojawiły się myśli, że trzeba się jakoś ratować, np. „uzyskać” zwolnienie lekarskie po urlopie, by odwlec to, co najgorsze. Jednak w głębi serca wiedziałam, że nie można tak kombinować. Po powrocie z wakacji mąż został zwolniony z pracy. Zostaliśmy z jedną pensją i kredytem mieszkaniowym. Nie było to łatwe. Jednak z głodu nie umarliśmy. Pan Bóg wcale od razu nie nagradza za przestrzeganie prawa. A zresztą, czy taka jest Jego rola?

Pokój w rodzinie jest tym, czym układ odpornościowy dla organizmu – chroni przed śmiertelnymi zagrożeniami z zewnątrz. I podobnie jak on wymaga wzmacniania i odbudowywania. O pokój i miłość w naszym życiu, w rodzinach należy wciąż zabiegać, a przy tym nie zniechęcać się ewentualnymi porażkami.

Wspominając św. Jana Pawła II, ks. kard. Stanisław Dziwisz przyznał, że Papież mimo różnych przeciwności, mimo napiętego kalendarza codziennych zajęć zawsze budował wokół siebie atmosferę pokoju. Prymas Tysiąclecia czynił podobnie. Mając świadomość ciążącej na nim odpowiedzialności za Kościół w Polsce i swoistego osamotnienia w walce o jego prawa, był przykładem człowieka wielkiego pokoju wśród szalejącej nawałnicy komunistycznego zniewolenia. Nawet jeden z aresztujących go funkcjonariuszy przyznał, że duże wrażenie zrobił na nim pokój, którym emanował Prymas podczas zatrzymania i uwięzienia. Odwołuję się do tych dwóch ważnych dla mnie postaci, gdyż są współczesnym przykładem tych, o których Jezus powiedział: „Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi” (Mt 5, 9).

Uwrażliwienie opinii społecznej na stale rosnący problem matek zastępczych to cel, jaki postawił sobie Komitet „Matka jest tylko jedna”. Powstał on we Włoszech i swym zasięgiem obejmuje cały ten kraj. W Italii „wynajmowanie macicy” jest nielegalne, jednak coraz więcej par wynajmuje surogatki za granicą i następnie wraca do kraju z dzieckiem. Proceder kwitnie, ponieważ jest niezwykle dochodowy.

„Poczucie własnej godności można osiągnąć tylko pracą i tylko w walce” - pisał Fiodor Dostojewski. Człowiek bez poczucia godności przypomina marionetkę:  nie umie skutecznie bronić swojej indywidualności i tożsamości, nie jest zdolny stawić czoła wrogim okolicznościom. Czym jest godność? Jest trwałym przekonaniem człowieka o jego autentycznej wartości, jako człowieka. Jest to moralny składnik osobowości każdego. Poczucie godności to bardzo ważny wymiar człowieczeństwa każdej ludzkiej osoby. Poza nim jest tylko nieodparta, natrętna skłonność do konsumpcji, nerwicowy lęk i moralna pustka.